Actueel

Beeindiging franchiseovereenkomst: langslepend drama of nieuw begin?

25 augustus 2009

1. Franchiseovereenkomsten kunnen op verschillende manieren worden beëindigd. De “reguliere” wijze is beëindiging door middel van een correcte opzegging (opzegtermijn/aangetekende brief) tegen de einddatum. Daarnaast zijn franchiseovereenkomsten meestal voorzien in beëindiging in uitzonderlijke situaties zoals overlijden, faillissement, surséance van betaling, executoriaal beslag, ‘change of control’, etc., etc. Een geheel andere wijze van beëindiging van de franchiseovereenkomst is (tussentijdse) ontbinding, meestal in geval van wanprestatie van één van (of) beide partijen.

2. In geval van ‘reguliere’ beëindiging door middel van de opzegging zijn de na de einddatum doorlopende verplichtingen meestal vastgelegd in de franchiseovereenkomst. Zo zal de franchisenemer de franchiseformule niet meer mogen gebruiken, alle tot de formule behorende uitingen, onderdelen, reclameborden, inventaris etc, moeten teruggeven of verwijderen en geldt meestal een non-concurrentiebeding. Doordat de gevolgen van de beëindiging contractueel grotendeels zijn vastgelegd is in die situatie meestal weinig ruimte voor discussie.

3. Bij een ontbinding op grond van wanprestatie zal daarentegen meestal wel discussie ontstaan over de gevolgen van de (voortijdige) beëindiging. Aard, omvang en verwijtbaarheid van de wanprestatie en een eventuele schadevergoeding spelen daarbij een belangrijke rol. “Verstandige” partijen trachten altijd eerst door middel van onderhandelingen alsnog tot overeenstemming te komen teneinde een (vaak: kostbare en langslepende) gerechtelijke procedure te voorkomen. Van groot belang is dat bij dergelijke onderhandelingen alle relevante onderwerpen worden uitonderhandeld en – bij overeenstemming – vervolgens duidelijk worden vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst. Worden de eindafspraken niet goed vastgelegd of geformuleerd dan is de kans groot op nieuwe discussies of zelfs (alsnog) een gerechtelijke procedure.

4. In een goede vaststellingsovereenkomst zijn in elk geval de volgende onderwerpen geregeld:

– Einddatum franchiseovereenkomst en datum teruglevering van het franchiseconcept;
– Financiële verplichtingen over en weer (betaling of verrekening van openstaande facturen / vergoeding voor teruggeleverde inventaris/bouwkundige voorzieningen / voorraden / goodwill / ingelegd eigen vermogen/ etc. etc.); Overname/nakoming van financiële verplichtingen jegens financieringsmaatschappij/bank (bijvoorbeeld terugkoopverklaringen / garantieverplichtingen / etc.);
– Wel of geen schadevergoeding Overname van alle arbeidsovereenkomsten (ingeval personeel in dienst is en de franchise wordt voortgezet door de franchisegever – al dan niet in eigen beheer);
– Overname van de (onder)huurovereenkomst (ingeval franchisenemer (onder)huurt van franchisegever;
– Overname van alle overige contractuele verplichtingen waaronder die jegens contract- en niet contractleveranciers;
– Afspraken over voortzetting activiteiten van franchisenemer na de einddatum (al dan niet een concurrentiebeding / relatiebeding / geografisch beding / etc.)
– Eventuele fiscale consequenties van de ontbinding en haar gevolgen (fiscale verliesverrekening/ nagekomen aanslagen btw/loonbelasting/etc.);
– Vrijwaring voor claims van derden;
– Finale kwijting over en weer.

5. Afhankelijk van de aard en soort van de franchiseformule zullen in voorkomend geval nog formulespecifieke onderwerpen geregeld moeten worden. Belangrijk is dat de vaststellingsovereenkomst beide partijen 100% duidelijkheid biedt zodat zo min mogelijk discussie kan ontstaan over de uitvoering van de eindafspraken.

6. Tenslotte is absoluut wenselijk dat de doorlopende verplichtingen na de beëindiging een korte horizon kennen zodat partijen daadwerkelijk op korte termijn definitief “los” van elkaar zijn. Juist dan creëren partijen de beste kans dat zij op acceptabele wijze afscheid van elkaar kunnen nemen en zich kunnen focussen op een nieuwe toekomst en nieuwe kansen!