concurrentiebeding / relatiebeding

In de meeste franchiseovereenkomsten komen concurrentiebedingen en/of relatiebedingen voor. Een concurrentiebeding in franchise bepaalt meestal dat het franchisenemer verboden is om – tijdens de looptijd van de franchiseovereenkomst en gedurende een bepaalde periode na het einde daarvan – concurrerende werkzaamheden te verrichten. In principe zijn deze bedingen geldig. In de jurisprudentie worden dergelijke bedingen vaak beperkt in tijd, meestal tot zes maanden á (maximaal) één 1 jaar.

Is een franchise concurrentiebeding of franchise relatiebeding niet duidelijk omschreven dan wordt dit door de rechter terughoudend en meestal in het voordeel van franchisenemer uitgelegd. Eindigt een franchiseovereenkomst doordat franchisegever wanprestatie pleegt dan is een eventueel beroep van franchisegever op (handhaving van) het concurrentiebeding al snel in strijd met de redelijkheid en billijkheid.

Hetzelfde geldt voor een overeengekomen franchise relatiebeding waarbij het de franchisenemer gedurende een bepaalde periode na het einde van de franchiseovereenkomst verboden is om werkzaamheden te verrichten voor bepaalde nader omschreven relaties.

Aan een franchise concurrentiebeding en een franchise relatiebeding is vaak een boetebeding gekoppeld op grond waarvan, bij overtreding, veelal hoge boetes verschuldigd zijn. Het is daarom zeer belangrijk om bij het einde van de franchiseovereenkomst duidelijkheid te verkrijgen omtrent de werking en reikwijdte van het concurrentiebeding en het relatiebeding zodat boetes worden voorkomen. Bestaat dispuut over het concurrentie/relatiebeding dan kan ontheffing aan de rechter (meestal: in kort geding) worden gevraagd.

Gezien de gevolgen van eventuele overtreding van een concurrentie- of relatiebeding en eventuele boetes tot enorme geldbedragen kunnen oplopen is het aan te raden om bij twijfel tijdig (vooraf) deskundig advies in te winnen.

Relevante Uitspraken

De Voorzieningenrechter Amsterdam heeft beslist dat franchisegever geen nakoming van concurrentiebeding kan eisen nu franchisegever zelf op verwijtbare wijze verwachtingen en toezeggingen niet heeft ingelost (wanprestatie). Beroep van franchisegever op concurrentiebeding afgewezen want onredelijk.

De Rechtbank Leeuwarden heeft geoordeeld dat franchisenemer door slaafse nabootsing van website en bedrijfsplan van franchisegever in strijd handelt met concurrentiebeding en geheimhoudingsbeding uit franchiseovereenkomst. Onrechtmatige daad en wanprestatie franchisenemer.

De Voorzieningenrechter Arnhem heeft geoordeeld dat het non-concurrentiebeding er feitelijk op neerkomt dat ex-franchisenemer één jaar lang verstoken zou blijven van inkomsten. Dat is naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar. Vordering van franchisegever tot nakoming afgewezen.