Actueel

De goodwillbepaling in Concept Wet Franchise

9 mei 2019

Goodwillvergoeding?

De nieuwe Concept Wet Franchise regelt een onderwerp waarover in de praktijk regelmatig onduidelijkheid en discussie ontstaat tussen franchisegevers en franchisenemers: de vergoeding van  goodwill bij het einde van de franchisesamenwerking. Vaak is daarover niets geregeld in de franchiseovereenkomst. Daardoor kunnen de verwachtingen van partijen sterk uiteen lopen.

Franchisenemers hebben meestal hoge verwachtingen van goodwillvergoedingen. Zij zien dat als een te verzilveren bonus of pensioenvoorziening. Franchisegevers zijn daarentegen lang niet altijd bereid om een goodwillvergoeding te betalen; laat staan tot de hoogte die door een franchisenemer wordt verlangd. Als de franchiseovereenkomst geen goodwillbepalingen bevat en er verder geen duidelijke aanwijzingen zijn over hoe om te gaan met goodwill dan ligt discussie op de loer.

De goodwilldiscussie kan ook indirect spelen als franchisenemer zijn vestiging aan een derde wil verkopen. Het komt wel voor dat er overeenstemming is bereikt met een koper maar dat franchisegever zijn goedkeuring onthoudt omdat zij de koopprijs (inclusief goodwill) te hoog vindt. Een veel gebruikt argument is dan dat franchisegever het vanwege de te hoge goodwill vergoeding financieel niet verantwoord vindt om te contracteren met de koper als nieuwe franchisenemer.  Ook in zo’n situatie ligt een geschil op de loer.

de concept Wet Franchise

De nieuwe Concept Wet Franchise bepaalt dat in de franchiseovereenkomst moet zijn opgenomen:

1. de wijze waarop wordt vastgesteld welke goodwill aanwezig is in de franchiseonderneming;
2. dat en hoe goodwill die redelijkerwijs aan franchisenemer is toe te rekenen bij beëindiging van de franchiseovereenkomst wordt vergoed aan franchisenemer.

Ad 1)

Deze bepaling verplicht tot het opnemen van afspraken in de franchiseovereenkomst over de manier van vaststellen van eventuele goodwill in de franchiseovereenkomst. Dat kan door het opnemen van een concrete berekeningswijze maar ook door het benoemen van een deskundige al dan niet met bepaalde waarderingsrichtlijnen.

Ad 2)

Deze bepaling verplicht tot vergoeding van goodwill aan franchisenemer bij het einde van de franchise. Voorwaarde is dat die goodwill redelijkerwijs is toe te rekenen aan franchisenemer. Het ligt voor de hand dat indien de goodwill door een deskundige moet worden vastgesteld deze ook aangeeft welk deel daarvan moet worden toegerekend aan de franchisenemer. Zeker is dat – indien sprake is van aan franchisenemer toe te reken goodwill – deze aan laatstgenoemde moet worden vergoed. Dat is een verbetering van de huidige situatie waarin geen duidelijke verplichting tot vergoeding van goodwill bestaat als daarover niets in de franchiseovereenkomst is bepaald.

Goodwillbepaling: een goede zaak!

Met de goodwillbepaling beoogt de Concept Wet Franchise meer zekerheid en duidelijkheid te geven aan franchisenemers over de financiële gevolgen bij het einde van de franchiserelatie. Het beoogt hen ook meer vrijheid en gelijkwaardigheid te geven bij eventuele onderhandelingen over verlenging van de franchiseovereenkomst.

Als er zekerheid bestaat over een redelijke vergoeding van goodwill zullen franchisenemers meer ruimte en vrijheid hebben om eventueel af te zien van een verlenging van de franchiseovereenkomst. Dat speelt bijvoorbeeld als bij een verlenging aanzienlijke investeringen worden verlangd. Of als wijzigingen worden doorgevoerd die ongunstig voor franchisenemer zijn. Bovendien zal de goodwillvergoeding franchisegevers ook (meer) dwingen rekening te houden met de belangen van franchisenemers bij beslissingen of beleid over het beëindigen of verlengen van franchiseovereenkomsten.

De goodwillbepaling draagt bij aan een meer evenwichtige verhouding tussen franchisegevers en franchisenemers. De bepaling zal meer duidelijkheid en zekerheid vooraf geven over een redelijke goodwillvergoeding. De concept Nieuwe Wet Franchise draagt daardoor bij aan verbetering van het functioneren van franchising!