Direct
advies nodig?

Bel de franchisehulplijn 023 - 541 19 27

Of mail

Actueel

Deugdelijke prognose niet gehaald? Onderdeel van uw ondernemersrisico!

12 juli 2011

Onlangs heeft de Rechtbank Arnhem een vordering tot ontbinding van een franchiseovereenkomst afgewezen omdat het beroep van de franchisenemer op wanprestatie, dwaling en onrechtmatige daad faalde. In deze zaak hadden de franchisenemer en de franchisegever (hierna: The Read Shop) eind augustus 2007 een franchiseovereenkomst gesloten. De vestiging, inclusief een postagentschap, opent in november 2007 zijn deuren. Medio 2008 wordt op ongeveer 865 meter afstand van de vestiging van de franchisenemer een postkantoor geopend.
Over de jaren 2008, 2009 en 2010 worden de verwachtte prognoses, zoals verstrekt door The Read Shop, niet gehaald. Hierop stelt de franchisenemer The Read Shop aansprakelijk en ontbindt zij de overeenkomst. The Read Shop accepteert deze ontbinding niet, waarop de franchisenemer naar de rechter stapt.

Wanprestatie (informatieplicht)
Primair stelt de franchisenemer dat er sprake zou zijn van wanprestatie. Hierbij is het ten eerste van belang of The Read Shop inderdaad op de hoogte was van de komst van het postkantoor vóór de totstandkoming van de franchiseovereenkomst. De franchisenemer stelt zelf echter al dat dit niet het geval was. De franchiseovereenkomst werd namelijk op 31 augustus 2007 gesloten en The Read Shop hoorde van de voornemens om een postkantoor te openen in september 2007. The Read Shop was inderdaad gehouden aan een informatieplicht, maar deze plicht eindigde op het moment dat de overeenkomst tussen partijen tot stand was gekomen.

Toerekenbare tekortkoming (onvoldoende begeleiding)
De franchisenemer claimt ook dat hij onvoldoende zou zijn begeleid door The Read Shop. In de franchiseovereenkomst is bepaald dat de franchisegever de zorgplicht heeft de franchisenemer advies en bijstand te verlenen als de prognoses niet worden gehaald. De rechter acht niet bewezen dat The Read Shop zijn zorgplicht heeft geschonden nu de franchisenemer niet om begeleiding heeft gevraagd en ook niet concreet heeft geklaagd over het uitblijven daarvan. Daardoor is de franchisegever niet in verzuim gekomen.

Dwaling
Subsidiair doet de franchisenemer een beroep op dwaling. Als de prognoses niet gehaald worden èn blijkt dat de prognoses niet deugdelijk zijn, is de franchisegever in beginsel schadeplichtig. Dit is alleen het geval als de prognoses zijn gebaseerd op onjuiste uitgangspunten die het gevolg zijn van een ten tijde van het aangaan van de franchiseovereenkomst onjuiste voorstelling van zaken. In deze situatie is echter alleen sprake van dwaling door te kijken naar uitsluitend toekomstige omstandigheden (te weten: het concurrerende postkantoor dat zich na de start van de franchise in de nabijheid vestigde) . Wettelijk gezien is er daardoor geen grond om de overeenkomst op grond van dwaling te vernietigen. De tegenvallende omzet valt daarbij onder het ondernemersrisico.

Onrechtmatige daad
Eén van de laatste claims betreft het begaan van een onrechtmatige daad door The Read Shop door het verschaffen van een te rooskleurige exploitatiebegroting. De rechter had echter al eerder gesteld dat de prognoses niet ondeugdelijk waren en dat er geen sprake was van een nalaten (voldoende begeleiding) of handelen in strijd met een recht (zorgplicht niet geschonden). Van een onrechtmatige daad kon in deze zaak dan ook geen sprake zijn.

De conclusies die uit deze zaak getrokken kunnen worden zijn:
• Er is alleen sprake van ondeugdelijke prognoses indien is uitgegaan van onjuiste uitgangspunten ten tijde van het sluiten van de overeenkomst;
• Om te kunnen bewijzen dat de zorgplicht is geschonden moet de franchisegever altijd concreet in gebreke zijn gesteld zodat deze de gelegenheid heeft gehad om zich te herstellen. Als dit niet gebeurt, dan pleegt hij inderdaad wanprestatie en is hij schadeplichtig

Dit houdt in dat het enkel niet uitkomen van – op zich deugdelijke – prognoses behoort tot het ondernemersrisico van de franchisenemer. In die situatie behoudt de franchisegever wel zijn zorgplicht indien de prognoses achterblijven; slechts indien die zorgplicht niet wordt nagekomen en de franchisegever ingebreke is gesteld zonder dat de zorgplicht alsnog wordt ingevuld, is sprake van wanprestatie en schadeplichtigheid van franchisegever!

Geschreven door:

Kees Kan

Kees Kan is advocaat sinds 1995. Zijn grote interesse en passie gaat uit naar franchising en alles wat daarmee samenhangt. Kees heeft de afgelopen 20 jaar franchisegevers, franchisenemers en collectieven/ verenigingen van franchisenemers bijgestaan. Zijn praktijk bestaat vrijwel uitsluitend uit franchise gerelateerde advisering. Hij publiceert regelmatig over franchise en verzorgt franchiseworkshops en –seminars. Kees is initiatiefnemer en oprichter van de website www.franchisehulp.nl.

Gepubliceerd op: 12 juli 2011