Actueel

Hof den Bosch: overbevoorrading door franchisegever is wanprestatie!

27 februari 2013

Het gerechtshof ‘s-hertogenbosch heeft op 12 februari 2013 een interessant tussenarrest gewezen in een geschil tussen franchisegever (Setpoint BV) en één van haar franchisenemers. Het betreft een franchiseformule die betrekking heeft op het exploiteren van speciaalzaken in de verkoop van herenkleding.

Naast vele aspecten die in deze zaak aan de orde zijn – waaronder mededingsingsrechtelijke vraagstukken -is ook aan de orde het verwijt van franchisenemer aan Setpoint dat sprake is van ondeugdelijk voorraadbeleid. franchisegever wordt verweten gedurende langere periode (te) grote hoeveelheden artikelen te hebben geleverd waardoor franchisenemer genoodzaakt is geweest om grote hoeveelheden overtollige voorraad tegen “dumpprijzen” te verkopen waardoor te hoge (voorraad)kosten zijn gemaakt en (onnodig) verlies is geleden op de marges. Setpoint betwist aansprakelijkheid met de stelling dat franchisenemer als zelfstandig ondernemer zelf verantwoordelijk was voor het inkoopbeleid en de gehanteerde verkoopprijzen.

het Hof overweegt dat indien franchisenemer bewijst dat:

1) Setpoint hem steeds opnieuw (zonder dat franchisenemer dit kon weigeren) voorraden leverde die hij niet nodig had en
2) franchisenemer (zoals door hem is gesteld) tenmnste twee jaar lang te hoge kosten heeft moeten maken om de voorraden in te kopen en vervolgens onnodig meer marge heeft moeten weggeven om deze voorraden weer zo snel mogelijk kwijt te raken,

aangenomen moet worden dat Setpoint haar franchisenemer ten onrechte op kosten heeft gejaagd door het leveren van teveel voorraad. Indien franchisenemer in het bewijs slaagt is franchisegever aansprakelijk voor de daardoor ontstane schade!

Conclusie

Uit dit tussenarrest blijkt dat een franchisegever haar franchisenemers niet (ongevraagd) kunnen overbeleveren althans niet zonder dat in een dergelijke situatie franchisegever schadeplichtig wordt jegens haar franchisenemers. Het komt in de praktijk vaker voor dat franchisegevers rechtstreeks voorraden voor franchisenemers inkopen bij leveranciers waarbij de afstemming van de benodigde voorraden met de betrokken franchisenemers niet of nauwelijks althans onvoldoende plaats vindt. In geval van overbelevering zitten franchisenemers dan met te hoge kosten en verdampen de marges indien de overtollige voorraad tegen dumpprijzen moet worden verkocht – zoals mogelijk in deze zaak het geval is geweest. De schade wordt nog hoger in die gevallen waarbij (bijvoorbeeld) de facturen voor de geleverde goederen niet direct of geheel kunnen worden betaald door franchisenemers en deze vervolgens worden geconfronteerd met hoge rentes en/of zelfs boetes die door franchisegever over de openstaande factuurbedragen in rekening worden gebracht. Ook die eventuele rentes en/of boetes – zo die in een dergelijke situatie al geldig in rekening kunnen worden gebracht – behoren dan tot de door franchisegever te vergoeden schade.

Het is belangrijk dat franchsienemers die geconfronteerd worden met te hoge bevoorrading tijdig aan de bel trekken en in overleg treden met hun franchisegever om de bevoorrading op het juiste niveau af te stemmen. In geen geval zijn zij verplicht om een te hoge bevoorradingsgraad te accepteren en maar te blijven afnemen. Ook op een franchisegever rust de (zorg)plicht om in geval van overbevoorrading in te grijpen en in overleg te treden. Het laten voortduren van een dergelijke situate levert wanprestatie en schadeplichtigheid van franchisegever op zoals uit het tussenarrest van het Gerechtshof ‘s-hertogenbosch blijkt!