Actueel

Overtreding non-concurrentiebeding risicovol!

11 november 2015

De rechtbank Gelderland heeft recent een ex-franchisenemer (BV) en haar bestuurder veroordeeld tot betaling van schadevergoeding en hoge boetes naar aanleiding van meerdere overtredingen van o.m. een non-concurrentiebeding en geheimhoudingsbeding.

De zaak

Op grond van een franchiseovereenkomst met Franchisegever (Yarden franchise) was franchisenemer (een besloten vennootschap) gebonden aan een non-concurrentie beding op grond waarvan het de franchisenemer verboden was om binnen het exclusieve verzorgingsgebied (rayon) gedurende de duur van de franchiseovereenkomst en gedurende één jaar na beëindiging daarvan betrokken te zijn bij concurrerende werkzaamheden. Ook was een geheimhoudingsbeding overeengekomen op grond waarvan franchisenemer verplicht was volledige geheimhouding te betrachten met betrekking tot de werkzaamheden en relaties van franchisegever. Beide bedingen waren versterkt met een boetebeding.

Na het verstrijken van de looptijd is de franchiseovereenkomst regulier geëindigd.

Na het einde van de franchiseovereenkomst heeft de bestuurder van ex franchisenemer een nieuwe vennootschap (“De Vallei BV”) opgericht waarmee deze binnen het voormalige verzorgingsgebied van ex franchisenemer concurrerende diensten (uitvaartverzorging etc.) is gaan uitvoeren en relaties van Yarden is gaan benaderen. Gedurende enige tijd is daarbij ook nog gebruik gemaakt van de handelsnaam en het beeldmerk van Yarden.

In een kort geding heeft de Voorzieningenrechter de bestuurder van ex franchisenemer en De Vallei BV veroordeeld om de activiteiten te staken en gestaakt te houden gedurende de periode van 1 jaar na het einde van de franchiseovereenkomst.

In een bodemprocedure heeft Yarden vervolgens schadevergoeding en betaling van verbeurde boetes gevorderd van zowel de ex franchisenemer BV als van de bestuurder van ex franchisenemer BV.

Het vonnis

De rechtbank wijst de vorderingen grotendeels toe. Daartoe oordeelt zij dat de bestuurder  onrechtmatig heeft gehandeld jegens Yarden omdat zij als bestuurder van de ex franchisenemer BV had nagelaten om het non concurrentiebeding ook met het personeel (waaronder met bestuurder zelf) af te sluiten terwijl zij wist dat dit een verplichting was van de ex-franchisenemer BV tegenover Yarden. Door onder die omstandigheden in dienst te treden bij een vennootschap (De Vallei BV) die concurrerende activiteiten verricht, handelt de bestuurder onrechtmatig jegens Yarden.

Verder oordeelt de rechtbank dat via de bestuurder door de nieuw opgerichte vennootschap (De Vallei BV) gebruik is gemaakt van vertrouwelijke bedrijfsinformatie van Yarden en dat aldus ook  sprake is van schending van de geheimhoudingsverplichting die op de ex-franchisenemer BV rustte. Omdat die informatie via de bestuurder terecht is gekomen bij De Vallei BV, heeft de bestuurder ook in dat opzicht onrechtmatig gehandeld jegens Yarden.

De bestuurder is daarom aansprakelijk voor de schade die Yarden heeft geleden ten gevolge van die onrechtmatige handelwijze. De schade bij Yarden kan bestaan uit misgelopen en vertrokken klanten en mogelijk afgehaakte potentiële nieuwe Yarden franchisenemers in het betreffende verzorgingsgebied waardoor franchisefees zijn misgelopen. De schade moet worden begroot in een afzonderlijke te voeren schadestaat procedure tussen Yarden en de bestuurder.

Behalve tegen de bestuurder heeft Yarden ook vorderingen ingesteld tegen de ex franchisenemer BV zelf. Ook hier wordt geoordeeld dat sprake is van overtreding van het overeengekomen non concurrentiebeding en geheimhoudingsbeding. Anders dan tegen de bestuurder hoeft hier de schade niet te worden begroot in een afzonderlijke schadestaat procedure omdat tevens een boetebeding gold. Op grond van het boetebeding en het aantal overtredingen veroordeelt de rechtbank de ex-franchisenemer BV tot een totale boete ad 123.000 euro.

Ex-franchisenemer BV pleegde op grond van de franchiseovereenkomst wanprestatie door in strijd met de franchiseovereenkomst concurrerende activiteiten te ontplooien en gebruik te maken van geheime bedrijfsinformatie.

Bestuurder van ex franchisenemer BV handelde onrechtmatig door – kort gezegd – deze wanprestatie te faciliteren en te bevorderen terwijl zij het ongeoorloofde karakter daarvan kende.

Bestuurder is volledig aansprakelijk voor de schade over de hoogte waarvan nog moet worden geprocedeerd indien geen schikking wordt getroffen. Ten aanzien van ex-franchisenemer BV lag het eenvoudiger voor Yarden doordat de vergoedingsplicht vrij eenvoudig door de rechtbank kon worden vastgesteld in de vorm van tevoren afgesproken contractuele boetebedragen per overtreding.

Tenslotte

Uit deze uitspraak blijkt maar weer dat een non-concurrentiebeding en een geheimhoudingsbeding zeer serieus moeten worden genomen, zowel tijdens als na afloop van de franchiseovereenkomst. Het is voor (ex-) franchisenemers die bij vergelijkbare activiteiten in het rayon betrokken willen blijven tijdens of na afloop van de franchiseovereenkomst zeer risicovol om daarover niet van te voren met franchisegever in contact te treden om te proberen tot duidelijke afspraken te komen. Al helemaal af te raden is om via gezochte constructies (al dan niet via nieuw opgerichte vennootschappen of derden) te trachten een afgesproken non-concurrentiebeding, relatiebeding of geheimhoudingsbeding te omzeilen. Veel beter is om in voorafgaand overleg te trachten tot goede en werkbare afspraken te komen. Als dat onverhoopt niet lukt, is het zo nodig te overwegen om tevoren in kort geding een gehele of gedeeltelijke ontheffing van een non concurrentiebeding etc. te vragen. Dat is nog altijd beter dan achteraf te worden geconfronteerd met een rechterlijk verbod en een aanzienlijke schadevergoedingsplicht; ook derden – zoals bijvoorbeeld een bestuurder van een betrokken vennootschap – kunnen daarbij aanzienlijke risico’s lopen zoals uit het vonnis van de rechtbank Gelderland blijkt!