Actueel

Rechtbank Groningen: geen openheid van zaken: dwaling!

30 november 2010

De Rechtbank Groningen heeft recent geoordeeld dat een beroep op dwaling is geslaagd doordat tijdens onderhandelingen over de beëindiging van een huurovereenkomst met betrekking tot een ijsmachine geen volledige openheid van zaken is gegeven.

Een ondernemer huurt een softijsmachine voor 4 jaar in verband met de exploitatie van zijn lunchroom. Op enig moment heeft ondernemer zich als franchisenemer aangesloten bij een franchiseorganisatie en is hij zijn onderneming onder de formule “Kwalitaria” gaan exploiteren. Franchisenemer heeft vervolgens de huurovereenkomst met betrekking tot de softijsmachine voortijdig opgezegd. In een overleg tussen de verhuurder van de softijsmachine en de financieel adviseur van Franchisenemer is de verhuurder akkoord gegaan met de voortijdige beëindiging van de huurovereenkomst. Verhuurder is daarbij afgegaan op mededelingen namens franchisenemer dat sprake zou zijn van een dreigend faillissement en financiële problemen.

Vrijwel gelijktijdig met voormelde beëindigingsgesprek is franchisenemer een huurovereenkomst voor een ander merk softijsmachine aangegaan met een andere leverancier.

Verhuurder van de oorspronkelijke softijsmachine beroept zich in een procedure vervolgens (onder meer) op dwaling bij het sluiten van de beëindigingsovereenkomst. Ten onrechte is namens franchisenemer een verkeerde voorstelling van zaken gecreëerd (te weten: dreigend faillissement) terwijl van de lopende onderhandelingen met de andere leverancier over de huur van een ander merk softijsmachine met geen woord is gerept.

De rechtbank Groningen acht het beroep op dwaling van de (oorspronkelijk) verhuurder terecht. Door geen melding te maken van de lopende onderhandelingen met de andere leverancier heeft (de financieel adviseur namens) franchisenemer niet alle dan wel onjuiste inlichtingen verstrekt waardoor de oorspronkelijke leverancier op het verkeerde spoor is gezet.

Duidelijk is dat de oorspronkelijk leverancier door die verkeerde inlichtingen de beëindigingsovereenkomst is aangegaan terwijl ook duidelijk is dat – bij juiste informatie – de leverancier de beëindigingsovereenkomst niet zou hebben gesloten althans niet onder dezelfde voorwaarden.

Bij een geldig beroep op dwaling volgt vernietiging van de gesloten overeenkomst en dienen partijen elkaar weer in de situatie te brengen alsof de overeenkomst niet is gesloten; in deze zaak zou de huurovereenkomst weer komen te herleven. Voor zover mogelijk dienen partijen reeds uitgevoerde rechtshandelingen ongedaan te maken. Ook kan in plaats van vernietiging van de overeenkomst, wijziging van de overeenkomst ter opheffing van het geleden nadeel worden gevraagd, bijvoorbeeld vergoeding van schade of wijziging van de koopprijs.

N.b.

Bij het sluiten van overeenkomsten heeft het dus geen zin, althans is het risicovol, om bekende relevante informatie achter te houden; criterium is dat duidelijk moet zijn dat de wederpartij door het achterhouden van die relevante informatie een verkeerde voorstelling van zaken krijgt en dat bij een juiste voorstelling van zaken die wederpartij betreffende overeenkomst niet zou hebben gesloten. In deze zaak is het te hopen voor franchisenemer dat hij met zijn franchisegever een vrijwaring oid is overeengekomen nu hij (waarschijnlijk) met twee huurovereenkomsten voor twee softijsmachines is komen te zitten. Daarbij is niet uitgesloten dat de overstap naar de andere leverancier is ingegeven door – of mogelijk zelfs een verplichting behorende bij – zijn franchisenemerschap.

het verstrekken van alle bekende relevante informatie is verder ook van belang bij het aangaan van franchiseovereenkomsten waarbij franchisegevers geen relevante informatie mogen achterhouden met betrekking tot de in franchise te geven formule of het vestigingspunt.