Actueel

Rechtbank Utrecht: dwaling toegewezen, franchiseovereenkomst vernietigd op grond van ondeugdelijke prognoses!

29 november 2011

De rechtbank Utrecht heeft onlangs een franchiseovereenkomst vernietigd op grond van dwaling wegens het verstrekken van onjuiste omzetprognoses.
Partijen hebben op 1 oktober 2009 een franchiseovereenkomst gesloten. Voordat de franchiseovereenkomst werd getekend heeft de franchisegever een exploitatiebegroting verstrekt. De verwachte omzet van een redelijk succesvolle ondernemer was volgens de franchisegever € 70.000, – voor het eerste jaar,  € 150.000,- voor het tweede jaar en € 210.000,- voor het derde jaar. De minimale omzet zou € 55.000,- per jaar bedragen.

Helaas genereert de franchisenemer over geheel 2010 tegenvallende omzetresultaten. In plaats van de verwachte € 70.000,- of zelfs het minimum van € 55.000,- wordt een omzet van € 7.700,- gehaald. Als gevolg van dit tegenvallende resultaat deelt de franchisenemer op 24 augustus 2010 per e-mail aan de franchisegever mee dat hij op zoek moet naar een vaste betrekking en dat hij niet weet of hij de entreefee nog wel gaat betalen. Deze e-mail interpreteert de franchisegever als een directe opzegging van de franchiseovereenkomst. Hierop vordert de franchisegever o.a. de gederfde winst en eist betaling van de gehele entreefee, zijnde een bedrag van € 30.000,-

Als reactie vordert de franchisenemer onder meer primair vernietiging en subsidiair ontbinding van de franchiseovereenkomst per 1 oktober 2010. De franchiseovereenkomst zou onder invloed van dwaling tot stand zijn gekomen en bij een juiste voorstelling van zaken niet zijn gesloten. De informatie in de omzetprognose zou onjuist zijn, onzorgvuldig zijn opgesteld en op incorrecte uitgangspunten zijn gebaseerd.

De rechtbank deelt deze opvatting en oordeelt dat alleen een verwijzing naar historische gegevens van succesvolle franchisenemers niet voldoende is om een deugdelijke prognose op te baseren. Een goede prognose dient op zijn minst onderbouwt te worden door een realistisch onderzoek over de verwachte ontwikkeling van de markt, aldus de rechtbank. Gezien de huidige kredietcrisis telt deze eis nog zwaarder omdat er een grote kans bestaat dat de betreffende markt de gevolgen van deze crisis heeft gevoeld. De omzetprognose van de franchisegever daarentegen was gebaseerd op de periode voor de kredietcrisis. Nu de situatie was veranderd had de franchisegever volgens de rechtbank een nieuw onderzoek in moeten stellen.

De franchiseovereenkomst werd door de rechtbank vernietigd en de franchisegever werd veroordeeld in de proceskosten.

Conclusie

Het enkele feit dat een omzetprognose niet wordt gehaald is geen directe reden om een franchiseovereenkomst te vernietigen. Omzetprognoses vormen geen garanties voor de toekomst en de omzet kan ook worden beïnvloed door tal van andere omstandigheden die niet altijd van tevoren te voorzien zijn. Als de franchisegever een prognose verstrekt voorafgaand aan het sluiten van een franchiseovereenkomst dient hij in te staan voor de juistheid van de informatie in deze prognose. Niet alleen bleek de prognose slechts gebaseerd op historische gegevens maar ook was in deze zaak sprake van een meer dan opmerkelijk groot verschil tussen de omzet en de prognose (86% lager dan de minimumomzet). Hieruit volgde dat de prognose was gebaseerd op onjuiste informatie. Daarop werd de franchiseovereenkomst door de rechter vernietigd op grond van dwaling.

Als door een franchisegever een omzetprognose wordt verstrekt aan de franchisenemer mag deze er vanuit gaan dat de prognose is gebaseerd op een gedegen marktonderzoek. Ga daarom goed en vooral kritisch na op welke gegevens de omzetprognose is gebaseerd voordat u een franchiseovereenkomst tekent!