Actueel

Franchising: hechte samenwerking of tegengestelde belangen?

27 november 2013

Dit artikel is eveneens te lezen in Franchise +

De idee achter franchising is dat beide partijen er beter van worden. Franchisegever ontvangt franchisefees en franchisenemer maakt winst met zijn onderneming. Dit uitgangspunt veronderstelt een hechte samenwerking gericht op een gezamenlijk belang: een optimale franchiseformule.

De laatste tijd is het behoorlijk onrustig in franchiseland. Er zijn veel geschillen tussen franchisegevers en collectieven van franchisenemers die de publiciteit halen, zoals de conflicten bij gerenommeerde formules als Hema, Albert Heijn, Bakker Bart, C1000, enz.. Ook bij diverse kleding- en andere retailformules zijn er hoogoplopende discussies. Van een hechte samenwerking en een gezamenlijk belang lijkt dan geen sprake meer te zijn.

Dat juist in deze tijd veel conflicten ontstaan is verklaarbaar. Formules die niet “crisis-proof” zijn, komen in problemen. Bij die formules lijden franchisenemers soms enorme financiële verliezen. Ook formules die zich niet op tijd hebben aangepast aan de “on-line” werkelijkheid (websites, internetverkopen, etc.) verliezen positie en worden daardoor minder aantrekkelijk.

In goede economische tijden is er minder animo om aan de bel te trekken maar in mindere tijden des te meer. Eigenlijk is de huidige tijd de perfecte test voor alle franchiseorganisaties om te zien of zij hun formule en samenwerking met hun franchisenemers op orde hebben. Waar dat niet het geval is zullen de conflicten sneller en hoger oplopen dan bij formules die wel op orde zijn.

Dat franchisenemers zich soms verenigen om collectief de franchisegever tegemoet te treden is niet nieuw en ook niet vreemd. Als collectief word je sneller “serieus” genomen, heb je meer kracht en ben je minder kwetsbaar dan als individu. Dat soms de publiciteit wordt gezocht is meestal een noodkreet. Kennelijk voelen franchisenemers zich dan zodanig onbegrepen door de franchisegever dat zij hopen met publiciteit het tij te keren.

Franchisegevers doen er verstandig aan om goed te luisteren naar hun franchisenemers en hun klachten “serieus” te nemen. Zeker als het om collectief gedragen klachten gaat. Het is zeer onverstandig om dergelijke signalen te negeren of zich “in te graven” en vervolgens niet meer te willen bewegen. Een dergelijke opstelling leidt meestal (vroeg of laat) tot escalatie, lees: negatieve publiciteit en/of juridische procedures. Van een veronderstelde hechte samenwerking – noodzakelijk voor een goede franchising – is dan geen sprake meer.

Door klachten serieus aan te horen, de formule te verbeteren waar mogelijk en samen naar redelijke oplossingen te zoeken, wordt invulling gegeven aan het uitgangspunt van een “hechte samenwerking”. Hechte samenwerking veronderstelt een wederzijdse binding, in goede en vooral in slechte (lees: crisis) tijden. Die binding wordt juridisch vastgelegd in een schriftelijke franchiseovereenkomst. Maar die binding volgt vooral uit de wijze waarop in de praktijk invulling wordt gegeven aan de samenwerking: bestaat er bereidheid oprecht naar elkaar te luisteren, is er wederzijds vertrouwen, transparantie, duidelijke communicatie, etc., etc.. Maar ook: wordt er een eerlijk verdienmodel gehanteerd, worden zorgvuldige prognoses afgegeven, worden (inkoop)kortingen doorgegeven, worden de reclamefees besteed aan reclame, wordt er niet overbeleverd, worden franchisenemers niet beconcurreerd door de eigen franchisegever, worden redelijke afspraken gemaakt met betrekking tot internetverkopen, etc., etc..

Franchisenemers zijn de veldwerkers van de formule: zij ervaren dagelijks het functioneren van de formule en de voor- en nadelen daarvan. Door de formule zo goed mogelijk te exploiteren en ervaring uit te wisselen kunnen zij belangrijk bijdragen aan verdere optimalisering van de formule. Dat veronderstelt een hechte samenwerking. Zodat het gezamenlijk belang van franchisegever en franchisenemer wordt gediend: een optimale franchiseformule!